၀ီထိစိတ္အစဥ္

ယခုလက္ရိွ ကမၻာေလာကၾကီး၌ ဗုဒၶဘာသာ ဟိႏၵဴဘာသာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ မဟာေမဒင္ဘာသာဟု ဘာသာၾကီး ၄ ရပ္ကို ကိုးကြယ္ၾကသူ လူၾကီးလူေကာင္း သူေတာ္ေကာင္းအေခၚခံသူတို႔မွာ မိမိတို႔ဘာသာ၏ သခင္ (ဘာသာကိုစထြင္ခဲ့ေသာ) ဗုဒၶရွင္ေတာ္ကိုညႊန္ၿပဘို႔ရန္ တာ၀န္ရိွၾကသည့္ အေလ်ာက္ ၿမားေၿမာင္လွစြာေသာ အၿခားဘာသာ၀င္လူၾကီးလူေကာင္းတို႔သည္မိမိတို႔ဘာသာ၏ သခင္ကိုထာ၀ရဘုရားရွင္ဟု ညႊန္ၿပခဲ့ၾကေလသည္။ ထုိဘုရားရွင္တို႔ပညတ္အပ္ ေဟာၿပအပ္ေသာ တရားတို႔၌ ဗုဒၶဘာသာ၏ သခင္ သဗၺဳညဳဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္မ်ားကဲ့သို႔ ” စကၡဳ၀ိညာဥ္ ၿဖစ္ၿပီးေနာက္ သမၸဋိစိ ၦဳန္းစိတ္ ေပၚလာသည္ , သမၸဋိစိ ၦဳန္းေနာက္ သႏၱီရဏ ေပၚလာသည္”စသည္ၿဖင့္ သိမ္ေမြ႔ေသာစိတ္အစဥ္၏ အၿဖစ္အပ်က္ အဆက္ဆက္ နိယာမ ဓမၼတာကိုလည္း ေဖာ္ၿပၿခင္းမရိွ၊ ”မည္သည့္ မက်ိဳးတခု ၿဖစ္ဘို႔ရန္ မည္မွ်ေလာက္ေသာ အေၾကာင္းအေပါင္းတို႔က မည္ကဲ့သို႔ေသာသတၱိၿဖင့္ၿပဳစီမံရသည္”ဟု ေဟတုအာရမဏ စေသာ ပစၥည္းတရားတို႔ကိုလည္းခြဲၿခားခ်က္မရိွေခ်။
အတိအလင္း ဘြင္းဘြင္းၾကီး ေရးသားရမည္ဆိုေသာ္ - ထို အၿခားဘာသာတရားတို႔၌ ဖႆ ေ၀ဒနာ သညာ စေသာ အေဘာရိုးကေလးမ်ား၏ နာမည္ေလာက္မွ် မေတြ႔ရေပ၊ ယခုေခတ္၌ ေလာကဓာတ္ပညာလြန္စြာ ထြန္းကားလာေစကာမူ ထိုေလာကဓာတ္ပညာၿဖင့္ (တိုက္ရိုက္မဟုတ္) မွန္းဆ၍သိရေသာ ဓာတ္မႈန္႔ကေလးမွာ 'Atom' ေခၚ အႏုၿမဴကေလးသာတည္း ၊ ထိုအႏုၿမဴမႈန္႔ကေလး၌ မည္သည့္ ဓာတ္သေဘာေတြစုေနသည္ - ဟု သိဘို႔ အေရးမွာ ေလာကဓာတ္ပညာ၏ အရာမဟုတ္ေတာ့ၿပီ ၊ သဗၺဳညဳဘုရားရွင္ကား “ထိုအႏုၿမဴထက္ေသးေသာ ပရမာႏုၿမဴမႈန္႔ကေလး၌ ပထ၀ီ အာေပါ ေတေဇာ ၀ါေယာ ၀ဏၰ ဂႏၶ ရသ ၾသဇာ ဟူေသာရုပ္ေပါင္း ရွစ္ခု စုမိကာ အဟဇာတသတၱီ အညမညသတၱီ နိႆယသတၱီ အတၳိသတၱီ အ၀ိဂတသတၱီ တို႔ၿဖင့္ အၿပန္အလွန္ ေက်းဇူးၿပဳလ်က္ ရွိၾကသည္ ”ဟု တာ၀တႎ သာနတ္ၿပည္၀ယ္ နတ္ ၿဗဟၼာတို႔အလယ္မွာေလာကဓာတ္ပညာရပ္တို႔ကို ေကာင္းစြာ ၿပသေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
အခ်ဳပ္အားၿဖင့္ကားထိုကဲ့သို႔ဘာသာအမ်ိဳးမ်ိဳး ေရာယွက္ ရႈပ္ေထြးေနေသာ ကမၻာၾကီးတြင္ ဗုဒၶဘာသာကို သက္၀င္ယံုၾကည္သူ ၿဖစ္လာရၿခင္းသည္ မိမိတို႔အတြက္ အလြန္ကံေကာင္းေလစြ ၊ ထိုဗုဒၶရွင္ေတာ္ၿမတ္ေရႊႏႈတ္ေတာ္ထြက္ တရားအခ်ိဳ႕ကို (ပ႒ာန္း သတိပ႒ာန္ ဓမၼၾကာ အနတၱကၡဏသုတ္ မဂၤလသုတ္ ပရိေတာ္ စသည္ကို) မိမိတို႔ႏုတ္တြင္းသို႔ သြင္းကာသြင္းကာ ရြတ္ဆိုေနရၿခင္းသည္ မိမိအတြက္မွာမဂၤလာ ၾကက္သေရရိွေလစြ၊ ၿမိဳ႔ရြာအူသံ မဆူညံဘဲ လူသံတိတ္ခ်ိန္၀ယ္ ဆိတ္ၿငိမ္ေသာ ေက်ာင္းကေလး၌ ေလဧေလညွင္းတို႔ တသင္းသင္းလာတုန္းမွာ တကမၻာလံုး၏ ရုပ္နာမ္၀ီထိအစဥ္ကို ပ႒ာန္းပစၥည္းတင္၍ ဆင္ၿခင္ၾကည့္ရႈရသည့္အခါ ၿမဲေသာအရာခ်မ္းသာအစစ္ အႏွစ္သာရ ဘာတခုမွ် ရွာမရဘဲ “ ဤအေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ ဤအက်ိဳးတရား ၿဖစ္ရသည္။ ဤအေၾကာင္းတရား မရိွလွ်င္ ဤမက်ိဳးတရားလည္း မရိွေတာ့ၿပီ”ဟုမိမိ၏ရုပ္နာမ္ႏွင့္တကြ ဟုတ္မွန္ေသာအခ်က္ကို နက္နက္နဲနဲ ၿမင္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶရွင္ေတာၿမတ္တရားေတာ္မ်ားကို စဥ္းစားၾကံစည္၍ ေနရၿခင္းသည္ တကယ္တန္း နိဗၺာန္လုိသူမွာ ခ်က္ၿခင္း ရႏိုင္ဘြယ္ရာ အေၾကာင္း - ဆုတမ်ိဳးမ်ိဳး ေၿမွာ္ကုိးသူတို႔မွာ ပါရမီ ဓာတ္ခံ ရင့္သန္ဘြယ္ရာ အၾကာင္းၿဖစ္၍ ေၾသာ္...... အလြန္းအလြန္ေကာင္းၿမတ္ေပစြတကား။
ဤသို႔လွ်င္ မိမိတို႔မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ၿဖစ္ရၿခင္းက ပဌမအဆင့္ ကံကားလွၿပီ ၿဖစ္၍ ဒုတိယတဆင့္ တက္ကာ အၿခားဘာသာ၌ မပါရိွေသာ အဘိဓမၼာ ရုပ္နာမ္၀ီထိ အေၾကာင္းႏွင့္ ပ႒ာန္း ပစၥည္း ပစၥယုပၸန္နည္းကိုအသီးသီး ခြဲၿခားစိတ္ၿဖာႏိုင္ပါမူ လြန္စြာလြန္စြာ အက်ိဳးမ်ားဘြယ္ ရိွလွသည္။

ဗုဒၶဘာသာ (၅)မ်ိဳး

ယေန႔ေခတ္လူေတြဟာ ဘာသာအသိတရား တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေခါင္းပါးလာျပီ။ဘုရားေတာင္မွ ထိျခင္းငါးပါးနဲ႔ ဦးခ်ရေကာင္းမွန္းမသိႀကေတာ႔ပါဘူး။ဒီလိုအေျခအေနေတြကိုသိလို ျမတ္စြာဘုရားက“ေနာင္္အနာဂတ္မွာ ဗုဒၶဘာသာ (၅)မ်ိဳး ကြဲျပားလိမ့္မယ္”ဟုေဟာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။အဲ့ဒီ ဗုဒၶဘာသာ(၅)မ်ိဳးကေတာ့
(၁)ကုလ ဗုဒၶဘာသာ
(၂)လာဘ ဗုဒၶဘာသာ
(၃)ဘယ ဗုဒၶဘာသာ
(၄)သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာ
(၅)ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ

(၁)ကုလ ဗုဒၶဘာသာကုလ ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ ရိုးရာဗုဒၶဘာသာ ကိုေျပာတာပါ။အေမအေဖက ဗုဒၶဘာသာမို႔ သားသမီးကဗုဒၶဘာသာျဖစ္လာရတာပါ။မိဘက ခရစ္ယာန္ဆိုရင္ သားသမီးကလည္း ခရစ္ယာန္။ဒါကို မိရိုးဖလာကုလဗုဒၶဘာသာေပါ့။မိဘက ဗုဒၶဘာသာမို႔သာ သားသမီးကဗုဒၶဘာသာျဖစ္လာရတာ ဘုရားရွင္ဘာလို႔ ပြင့္မွန္းမသိ။ဘုရားဘာတရားေဟာမွန္းလည္းမသိ။ကိုးကြယ္ေနတဲ့ ျမတ္စြာဘုရား ဘာေႀကာင့္ကိုးကြယ္ရမွန္းလည္းမသိ။တရားေတာ္ကိုဘာေႀကာင့္ကိုးကြယ္ရမွန္းမသိ။ဘုရားကိိိုဦးခ်တာ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဦးခ်မွန္းမသိ။ဘာေႀကာင့္ဒီေလာက္ ရုိရိုေသေသနဲ႔အေလးျပဳေနမွန္းကို မသိတာ။လုပ္ေတာ့လုပ္ေနတာပဲ အသိပညာ ဘာမွမပါတာ။ကုလ ဗုဒၶဘာသာပါ။

(၂)လာဘ ဗုဒၶဘာသာလာဘ ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ လာဘ္လာဘလိုလို႔ ကိုးကြယ္တဲ့ ဗုဒၶဘာာသာကို ဆိုလိုတာပါ။ဒီဘဝစီးပြားေရးေလးတက္မလားဆိုျပီးမွ ဘုရားကိုးကြယ္တာမွာ ေရြးျပီးကိုးကြယ္တယ္။ဒီဘုရား ကိုးကြယ္ရင္ေတာ့လာဘ္လာဘ ေပါမ်ားတယ္ ဟိုဘုရားကိုးကြယ္ရင္ေတာ့ စီးပြားေရးတက္တယ္ဆိုျပီး ေရြးကိုးကြယ္တာ လာဘဗုဒၶဘာသာပါ။ဘုရားကိုးကြယ္မွ လာဘ္ေပါမ်ားမယ္ဆိုရင္ ဘုရားမကိုးကြယ္တဲ့ ခရစ္ယာန္ေတြ ဘာလို႔ လာဘ္ရႊင္ေနလဲ။အဓိကစီးပြားေရးျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ဘုရားေႀကာင့္မဟုတ္ပါဘူး။ ကံ၊ညဏ္၊ဝိရိယ သတၱိေႀကာင့္ပါ။အိမ္ျခံ ဝယ္မယ္။ေရာင္းမယ္။အိမ္ေနရာေျပာင္းမယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ ရက္ရာဇာ ျပႆဒါးေရြးေနတာေတြ။ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ေပၚမွာ ဘုိေတာ္ ဘြားေတာ္ပံုေတြ တင္ထားတာေတြ။ ကိုႀကီးေက်ာ္ ၊ မႏွဲေလး အစရွိတဲ့နတ္ေတြ ကုိးကြယ္တာေတြ။ေဗဒင္ယံုႀကည္ျပီး ယႀတာေတြ ေခ်လိုက္ႀက စတဲ့ လာဘ္လာဘ လိုခ်င္လို႔ ကိုးကြယ္တဲ့ဗုဒၶဘာသာမ်ားကို လာဘဗုဒၶဘာသာလို႔ေခၚပါတယ္။

(၃)ဘယ ဗုဒၶဘာသာဘယ ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ ေဘးကိုေႀကာက္္္္္္လို႔ကိုးကြယ္တာကိုေခၚပါတယ္။ အႏၱရာယ္ကင္းဖို႔၊ ေဘးရွင္းဖို႔၊ အသက္ရွည္ဖို႔၊ က်န္းမာဖို႔၊ ဒီလိုအေတြးအေခၚေတြနဲ႔ ဘုရား ကိုးကြယ္တာကို ဘယဗုဒၶဘာသာဟုေခၚပါသည္။ဒီဘုရား ကိုးကြယ္မွအသက္ရွည္မယ္ဆိုရင္ ဘုရားမကိုးကြယ္တဲ့ ခရစ္ယာန္ အစလာမ္ေတြ အသက္ရာေက်ာ္ရွည္ေနႀကတာ ဘာလို႔ပါလဲ။ဘာမွမသိဘဲ ရမ္းကိုးကြယ္္္္္္တာ ကုလ ဗုဒၶဘာသာ၊ လာဘ္လာဘ လိုခ်င္လို႔ကိုးကြယ္တာ လာဘဗုဒၶဘာသာ။ ေဘးေႀကာက္ျပီး အကုိးအကြယ္ မွားေနတာ ဘယ ဗုဒၶဘာသာ။ ဒီ ကုလ၊လာဘ၊ဘယ ဗုဒၶဘာသာ(၃)မ်ိဳးကို ေအာက္တန္းစား ဗုဒၶဘာသာဟုေခၚပါသည္။ ဟိုလူမပါ။ ဒီလူမပါ။ ဟုိလူပသပါတယ္။ ဒီလူပသပါတယ္။ လက္ညႈိးထိုး ခြက္လွန္လုပ္ေနတာေတြကို ဘုရားက သူေတာင္းစားဗုဒၶဘာသာပါတဲ့။ ခႏၶာမွာ အသိ၊ဘာသာေရအသိဓာတ္ခံ နည္းေတာ့ လိမ္စားေနတဲ့သူေတြက လိမ္လို႔ေကာင္းေနပါတယ္။ဘုရားလည္းကိုးကြယ္ရေသး၊တရားလည္းကိုးကြယ္ရေသး၊ဆြမ္းဦးကိုလည္းေလာင္းလွဴရေသး၊သာသနာေတာ္ကိုလည္း ပစၥည္းေလးပါးနဲ့ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ဆက္ကပ္ရေသး။ဘာအတြက္ ဒါေတြ လုပ္ေနရတာလည္း ဘာအတြက္ သာသနာကိုခ်ီးေျမွာက္ေနတာလည္းဘာအတြက္ ေက်ာင္းေဆာက္ေနတာလည္း။ စဥ္းစားပါ။ ေဝဖန္ပါ။ သံုသပ္ပါ။

(၄)သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာသဒၵါဓိက ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ သဒၵါတရားကို အရင္းခံပါတယ္။ သဒၵါတရားဆိုတာယံုႀကည္ခ်က္္္္္္္ပါ။ ဘုရား၊တရား၊သံဃာကိုတကယ္သက္ဝင္္္္ယံုႀကည္တာကို ေခၚပါတယ္။ယံုႀကည္တဲ့ေနရာမွာလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ယံုႀကည္တဲ့ သမၼာသဒၵါ နဲ႔ မွားမွားယြင္းယြင္း ယံုႀကည္တဲ့ မိစၦာသဒၵါဆိုျပီး (၂)မ်ိဳးရွိပါတယ္။သမၼာသဒၵါ မွန္မွန္ကန္ကန္ ယံုႀကည္ခ်က္ ဆိုတာ သစၥာတရား သိေတာ္မူတဲ့ ျမတ္စြာဘုုရားဟာ ေဝေနယ် သတၱဝါေတြကိုသူသိသကဲ့သုိ႔ ေမတၱာ ဂရုဏာေတာ္အျပည့္နဲ႔ သစၥာေလးခ်က္ အနက္ကိုေဟာႀကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ဒီတရားေတာ္ အနက္ေတြကိုပိုင္ပိုင္္ႏုိင္ႏုိင္သိေတာ္မူသြားႀကတဲ့ အရိယာသူေတာ္စင္ႀကီးေတြဟာနိဗၺာန္ဝင္စံသြားႀကပါတယ္။နိဗၺာန္ဆိုတာ အို ၊ေသ၊နာ လြတ္ရာပါ။ အေသလြတ္ရာ ျပတတ္လို႔ ျမတ္စြာဘုရားအား ကိုးကြယ္ပါ၏ ဆိုတဲ့ယံုႀကည္ခ်က္ဟာ မွန္ကန္ေသာ ယံုႀကည္ခ်က္တရားေတာ္ကို ဘာေႀကာင့္ကိုးကြယ္ရသလဲ။ျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မူခဲ့ေသာ တရားေတာ္ကို ႀကိဳစားအားထုတ္လိုက္လို႔တရားလမ္းေႀကာင္းးအတိုင္းသာ ေလွ်ာက္သြားႏုိင္ရင္ နိဗၺာန္ေရာက္ပါမည္။ ထိုအေသလြတ္ရာ ပို႔ေဆာင္တာ တရားက ပို႔ေဆာင္တာပါ။ပုဂၢိဳလ္က ပို႔ေဆာင္တာ မဟုတ္ဘူး။ထိုတရားေတြ မကြယ္မေပ်ာက္ေသးတာ ဘယ္သူ႔ေက်းဇူးပါလဲ ဆိုရင္ သံဃာေတြရဲ့ေက်ဇူးပါ။ ဘုရားရွင္ေဟာေတာ္မူေသာဓမၼကၡႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္၊သုတ္ဝိနည္း အဘိဓမၼာတရားေတြ သံဃာေတာ္ေတြကေဆာင္ထားတာပါ။ပိဋကသံုးပုံကို သံဃာေတာ္ေတြက ***ေရွာက္ထားတာပါ။ သံဃာေတာ္ကို ယံုႀကည္မႈ။ဒါေတြကရတနာျမတ္သံုးပါးကို မွန္မွန္ကန္ကန္ယံုႀကည္တဲ့ သမၼာသဒၵါယံုႀကည္မႈ။ မိစၦာသဒၵါယံုႀကည္မႈက လာဘ္လာဘေပါတယ္။အႏၱရာယ္ကင္းတယ္ဆိုျပီး ကိုးကြယ္ယံုႀကည္ေနတာမိစၦာသဒၵါ။ လာဘ္လာဘေပါတယ္ဆိုတဲ့ လာဘ ဗုဒၶဘာသာယံုႀကည္ခ်က္၊အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ဆိုျပီး ဘယဗုဒၶဘာသာေတြရဲ့ ယံုႀကည္ခ်က္၊ဗုဒၶရဲ့ ဂုဏ္ေက်ွဇူးကို ဘာမွနားမလည္ဘဲ သူမ်ားဦးတုိက္လို႔သာ ရမ္းဦးတိုက္ရတဲ့ကုလ ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ့ ယံုႀကည္မႈဒါေတြဟာ မိစၦာသဒၶါေတြပါ။အေသလြတ္ရာလမ္းကို ျပတတ္လို႔ ၊ အေသလြတ္ရာ ပို႔ေဆာင္ႏိုင္လို႔၊ အေသလြတ္ရာတရားကိုေဆာင္ထားႏုိင္လုိ႔ ရတနာသံုးပါးကို ကုိးကြယ္ပါ၏ ဆိုတဲ့ သမၼာသဒၵါ။အႏွစ္သာရမရွိတာကို မရွိဘူးလို႔သိပါတယ္။အႏွစ္သာရ ရွိတာကိုု ရွိတယ္လို႔သိပါတယ္။မွားတာကို မွားတယ္လို႔ သိတယ္။မွန္တာကို မွန္တယ္လို႔သိတယ္။သိတဲ့အျပင္၊ အမွားလမ္းကို ေရွာင္၊ အမွန္လမ္းကိုေဆာင္တာသည္ သမၼာသဒၵါ ရွိတဲ့ သဒၵါဓိက ဗုဒၶဘာသာပါ။

(၅)ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာသစၥာတရားကို ေသခ်ာသိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာကို ပညာဓိက ဟုေခၚသည္။ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာဟာတရားေတာ္ကို ယံုႀကည္တယ္။တရားေတာ္ကို ဘယ္လိုယံုႀကည္ တာလည္းဆိုေတာ့ ရမ္းယံုႀကည္တာမဟုတ္ဘဲ ခႏၱာအသိနဲ့အေသအခ်ာသိျပီး ယံုတယ္။ထိုသိုသိတာကို ပညာ ဟုေခၚပါသည္။ သစၥာေလးပါးကို အေသအခ်ာ ပညာနဲ႔သိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၊ျဖစ္ပ်က္မႈေတြကို သိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ပ်က္ျမင္တာ ခႏၱာက ျမင္တာလား ပညာကျမင္တာလားဆိုေတာ့ ပညာကျမင္တာပါ။ ပညာဓိကဗုဒၶဘာသာပါ။ ဘုရားကမင္းတုိ႔ခႏၱာ ထဲမွာ ျဖစ္္တာနဲ့ ပ်က္္တာပဲ ရွိတာလို႔ေဟာခဲ့ပါတယ္။ ဒါကိုကိုယ္တိုင္ သစၥာတရားကို ေသခ်ာသိျပီး က်င့္ႀကည့္လိုက္ေတာ့ ျမင္တယ္။ကိုယ္တိုင္ျမင္ေတာ့ ယံုႀကည္လာတယ္။ ယံုႀကည္ေတာ့သဒၵါ၊ ျဖစ္ပ်က္ျမင္တာက ပညာ။ထိုေႀကာင့္ သဒၵါနဲ႔ပညာ သြားျပီး တြဲေနပါတယ္။သဒၵါနဲ႔ ပညာဟာ တြဲလ်က္ပါတဲ့။ သဒၵါတရား မွန္မွန္ကန္ကန္ နဲ႔သာ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုရင္ အပါယ္ေလးပါးမွလြတ္ေျမာက္္္ႏိုင္၏။တို႔မွာ အပါယ္မ်ိဳးေစ့ေတြ၊အပါယ္က် ေႀကာင္းကံေတြ လုပ္ထာတာရွိတယ္။ဒါေတြကိုဘယ္သူမွ ဝင္တားလို႔ မရပါဘူး။သူကိုတားခ်င္ရင္၊ သူကိုအက်ိဳးမေပးေစခ်င္ရင္ ဘာနဲ့ျဖတ္ရမလဲ ဆိုေတာ့ ဥာဏ္နဲ႔ျဖတ္ရမယ္။ဥာဏ္နဲ႔ ျဖတ္လိုက္လို႔ျဖစ္ပ်က္မဂ္ဆိုက္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာ သဒၵါလည္းပါတယ္၊ပညာလည္းပါတယ္။ဒါသည္ သဒၵါဓိကႏွင့္ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ပါသည္။သဒၵါဓိက ႏွင့္ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာဟာ အထက္္္္္တန္း ဗုဒၶဘာသာပါ။ သဒၶါႏွင့္ ပညာ balance( ဟန္ခ်က္ညီ)ဘို႕လဲ လုိပါတယ္၊ သဒၶါလြန္ကဲ ပညာနဲျပန္ရင္(ႏွစ္လုံးလွ လူမုိက္ၾကီး) သူေတာ္ေကာင္းလူအၾကီးျဖစ္သြားပါတယ္၊ ဆင္ျခင္တုံတရားနဲပါးသူေတြက (superstitious rites, scarified,prayer,)အက်ိဳးမရွိတဲ့ေနရာေနမွာ ကိုယ့္အခ်ိန္ေတြကို အသုံးခ်ေနၾကပါတယ္။သဒၶါနဲျပီး ပညာကဲေနျပန္ရင္လဲ ပညာရွိလူမိုက္ၾကီး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဆုိလုိတာကဘယ္အရမဆုိ အစြန္းမေရာက္ေစဘုိ႕ပါဘဲ။

ဘုရားအၿဖစ္ေတာ္စဥ္

သူငယ္တန္း၌နည္းနည္းပါးပါးသိခဲ့ရေသာဘုရားအေၾကာင္းကိုပို၍သိဖို႔ရန္ ထပ္မံသင္ၿပေစရပါသည္။ ဤအတန္း၍လည္း ကေလးမ်ားစာမဖတ္တတ္ေသးေသာေၾကာင့္ပံုမ်ားကိုၿပလ်က္သင္သင့္ပါသည္။ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရား၏လကၤာမ်ားကို အသံေနအသံထားၿဖင့္ ခ်ေပး၍, ထိုလကၤာအတိုင္း ပံုကိုၿပ၍ေၿပာပါ။
(က) သံုးလူရွင္ပင္ , ကၽြန္႔ထိပ္တင္, ေသာင္းခြင္ စၾက၀ဠာ, နတ္ၿဗဟၼာတို႔, ညီညာရံုးစု, ေတာင္းပန္မႈေၾကာင့္, ရတုနဂိုရ္, ရႊန္းရႊန္းစိုသည့္, ၀ါဆိုလၿပည့္ , ၾကြက္မင္းေန႔၀ယ္ ခ်မ္းေၿမ့ၾကည္ၿဖဴ , သေႏၶယူသည္......နတ္လူၿငိမ္းဖို႔ ကိန္းပါကို။
(ခ) သေႏၶယူကာ, ဆယ္လၾကာေသာ္, မဟာသကၠရာဇ္, ေၿခာက္ဆယ့္ရွစ္ၾကံဳ , ကဆုန္လၿပည့္, ေသာၾကာေန႔၀ယ္, ခ်မ္းေၿမ့စံုညီ, လုမီၺနီ၌, မဟီလိုက္ဆူ, ဖြားေတာ္မူသည္....နတ္လူေအာင္ၿမိဳ႕ လမ္းပါကို ။
(ဂ) ဖြားၿမင္ေၿမာက္ေသာ္, ဆယ့္ေၿခာက္ႏွစ္ရြယ္, ပ်ိဳႏုနယ္၌, သံုးသြယ္ေရႊနန္း , သိမ္းၿမန္းၿပီးလစ္, ဆယ့္သံုးႏွစ္လွ်င္, ဘုန္းသစ္လွ်ံလူ, စံေတာ္ယူ၍, ရြယ္မူႏုၿဖိဳး, ႏွစ္ဆယ့္ကိုး၀ယ္, ေလးမ်ိဳးနိမိတ္, နတ္ၿပဟိတ္ေၾကာင့္ , ေရႊစိတ္ၿငင္ၿငိဳ, သံေ၀ပိုက , ၀ါဆိုလၿပည့္, က်ားမင္းေန႔၀ယ္, ခ်မ္းေၿမ့ရဂံု, ေတာရပ္လံႈသည္....စံုၿမိဳင္ပင္ရိပ္ခန္းမွာကို။
(ဃ) ေတာရိပ္ၿမိဳင္ေပၚ, ေၿခာက္ႏွစ္ေပ်ာ္၍, ခါေတာ္တစ္ဖံု, ပြင့္ခ်ိန္ၾကံဳက, ကဆုန္လၿပည့္, ဆင္မင္းေန႔၀ယ္, ေၿမ့ပရေမ, ပလႅင္ေဘြထက္, ေရႊေညာင္ပင္ၾကီး, ဗိတာန္ထီးႏွင့္ , မၿငီးၾကည္ၿဖဴ , ေနေတာ္မူလ်က္, ရန္သူခပင္း, အမိုက္သင္းကို, အရွင္းပယ္ေဖ်ာက္ , အလင္းေပါက္က, ထြန္းေတာက္ဘုန္းေတာ္, ေသာင္းလံုးေက်ာ္သည္, ..... သံုးေဖာ္လူတို႔ၿငိမ္းဘြယ္ကို။
(င) ဘုရားၿဖစ္ခါ, မိပဒါသို႔ , စၾကာေရႊဖြား , ၿဖန္႔ခ်ီသြား၍ , ငါးပါး၀ဂၢီ , စံုအညီႏွင့္ , မဟီတစ္ေသာင္း, တိုက္အေပါင္းမွ, ခေညာင္းကပ္လာ , နတ္ၿဗဟၼာအား, ၀ါဆိုလၿပည့္, စေနေန႔၀ယ္, ေႂကြ႕ေႂကြ႕လွ်ံတက္, ဓမၼစက္ကို , မိန္႔ႁမြက္ေထြၿပား, ေဟာေဖာ္ၾကားသည္, တရားနတ္စည္ ရႊန္းတယ္ကို။
(စ) တရားနတ္စည္ , ေဆာ္ရြန္းလည္က, သံုးမည္ဘံုသိုက္, တစ္ေသာင္းတိုက္၀ယ္, ကၽြတ္ထိုက္သသူ , နတ္လူၿဗဟၼာ , သတၱ၀ါကို, ေခမာေသာင္သို႔ , ေဖာင္ကူးတို႔ၿဖင့္ , ေဆာင္ပို႔ၿပီးကာ , ၀ါေလးဆယ္ငါး , သက္ကားရွစ္ဆယ္, စံုၿပည့္ႂကြယ္က , ရာေလးဆယ္ရွစ္ , သကၠရာဇ္၀ယ္, နတ္မလႅာတုိင္း, စံႏုိင္းမယုတ္, ကုႆိနာရံု, အင္ၾကင္းစံု၌, ကဆုန္လၿပည့္, အဂၤါေန႔၀ယ္, ခ်မ္းေၿမ့နိဗၺဴ , စံေတာ္မူသည္.....၀ွန္းဆူေသာင္းလံုး ေက်ာ္တယ္ကို။
(ဆ) နိဗၺာန္စံၿပီ, ရႈမအီသား, သိဂၤ ီ ေရႊေလွာ္, အေလာင္းေတာ္ကို, ထိုေရာ္ကဆုန္, လဆုတ္ၾကံဳ၍, ဂဠဳန္ေန႔၀ယ္, ခိုးေငြ႔မေႏွာ္, ဓာတ္ေတေဇာ္လွ်င္, ရွင္ေစာဥာဏ္စက္, ဓိ႒ာန္ခ်က္ၿဖင့္,လွ်ံတက္ေကာ္ေရာ္,မီးပူေဇာ္သည္, ေမြေတာ္ရွင္စိတ္ႂကြင္းတယ္ကို။

ဓာတ္ေတာ္ေ၀ပံု
ဗုဒၶၿမတ္စြာ၏ အရိုးေတာ္မ်ားကို ဓာတ္သေဘာမ်ားၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ “ဓာတ္ေတာ္” ဟုလည္းေကာင္း၊ ဘုရားရွင္ကိုးကြယ္ဖို႔ရာ အေမြေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ “ေမြေတာ္” ဟုလည္းေကာင္း ေခၚၾက၏။ ထိုဓာတ္ေတာ္မ်ားကိုရွင္ဘုရင္တို႔၏ ဆရာၿဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ေဒါဏ ပါေမာကၡၾကီးသည္ ရွစ္စုခြဲ၍ အဇာတသတ္မင္းစေသာ မင္းတို႔အားေ၀ေပးေလသည္။

ေစတီရုပ္ပြားေတာ္
ထိုသို႔ ဓာတ္ေတာ္ေ၀ရာမွ ရရိွေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကိုရန္သူတို႔ မဖ်က္ႏုိင္ေအာင္ ေစတီတည္၍ ထိုေစတီအတြင္း၌ ဌာပနာသြင္းထားကာ, ထိုဘုရားရွင္၏ ရုပ္ပံုေတာ္ကိုကိုးကြယ္သူ လူအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔က ပံုတူၿပဳ၍ ကိုးကြယ္ၾက၏။ သို႔ေသာ္ ေရးသူထုလုပ္သူတို႔၏ လက္စြမ္း အားေလ်ာ္စြာ သပၸါယ္ေသာပံုေတာ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ၿဖစ္ေနၾကရၿပန္၏။ ေစတီေတာ္ ရုပ္ထုေတာ္ကိုပူေဇာ္ရာ၌ သက္ေတာ္ထင္ရွားရိွစဥ္က ဘုရားကိုရည္မွန္း၍ ေရခ်မ္း ပန္း ဆီမီး တို႔ၿဖင့္ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ပူေဇာ္ၾကမွသာ ေနာက္ဘ၀၌ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း အကိ်ဳးမ်ားရႏိုင္ပါသည္။